16

yerine duvarlar kaldırılmaksızın ara duvarlara donatı ve beton tabaka eklenerek güçlendirme yapılabilir. Betonarme perde veya duvara hasır donatılı beton tabaka eklenmesi seçeneklerine maliyet karşılaştırılmasından sonra karar verilebilir. Güçlendirmenin yeterliği yığma binalar için verilen kurallar kullanılarak gösterilecek ve konu ile ilgili olan konstrüktif esaslara uyulacaktır.
 
2. Yığma binaların onarım ve güçlendirilmesi
2.1. Yığma binaların onarımı
 
Taşıyıcı duvarların onarımında amaç, hasar gören bir sistemin daha önceki duruma getirilmesi olup, herhangi bir hesaba gerek yoktur. Aşağıda 2.2.1. maddede tarif edilen düzeyin altında hasar görmüş olan duvarlar onarılırken hasar düzeyi daha yüksek olanlar (ağır hasarlı olan duvarlar) yenilenecektir.
 
2.2. Yığma binaların güçlendirilmesi
2.2.1. Güçlendirme kararının verilmesi
 
Yığma binaların mevcut durumu taşıyıcı sistem duvar rölevesi çıkartılarak belirlenecektir. Bu röleveye varsa binadaki hasarın düzeyi, taşıyıcı duvarlarındaki çatlak genişliği ve duvarın düşeyden ayrılma miktarı işlenecektir. Deprem Yönetmeliğinde (1998) tanımlanan deprem kuvvetlerinin karşılanması nın kontrolünde, taşıyıcı duvarlara duyulan güven oranında, deprem yükleri en fazla % 25 oranında azaltılarak hesaba katılabilir. Taşıyıcı duvarların malzeme ve harç kalitesi, duvarların katlar arası üst üstte bulunması durumu bu azaltmada göz önüne alınacaktır. Deprem yüklerinin taşınmasında mevcut sistemde eğer belirsizlikler varsa, mevcut sistemin kapasitesi 0.85 katsayısı ile azaltılabilir.
Yığma taşıyıcı duvarlarda genişliği 2 mm den 25 mm ye kadar olan çatlaklar orta hasar göstergesi olup, güçlendirme sebebi olarak kabul edilebilir. Çatlak genişliği 25 mm den büyük, ya da kalıcı ötelenme oranı (duvar düzleminin düşeyden ayrılması) 1/100 den daha çok ise duvar ağır hasarlı addedilerek yenilenmelidir.
 
2.2.2. Güçlendirme yöntemleri
 
Güçlendirmenin yeterliği, kat kesme kuwetinden duvarlarda oluşan kayma gerilmelerinin ilgili malzemenin sınır değerleri ile kontrolü şeklinde yapılır. Yeterli güvenlik yığma binalarda kat azaltılması yoluyla sağlanabildiği gibi, duvarlar yenilenerek,
kalınlıkları arttırılarak ve boşlukları azaltılarak da temin edilebilir. Güçlendirme duvar yüzlerine yerleştirilmiş olan hasır donatılar yaklaşık en az 5cm kalınlıklı beton tabaka eklenerek de yapılabilir. Hasır donatıların temele ve kat hatıllarına bağlanması gerekir.
Bina, Deprem Yönetmeliğindeki (1998) yatay kuvveti karşılayacak düzeyde güçlendirilecektir. Burada güçlendirme mevcut duvar alanlarına her bir doğrultuda söz konusu doğrultudaki yatay kesme kuvvetini karşılayacak değerde alan eklenmesi ve eklentinin mevcut duvarlarla bütünleşmesinin sağlanması olarak kabul edilecektir. Deprem kuvvetlerinin en az %25’inin çelik hasır ve beton duvarlarla karşılanması durumunda deprem yükü azaltma katsayısı %50 oranında artırılabilir. Böyle güçlendirilmiş bir mevcut binada deprem kuvvetlerinin taşınması esas olup, Deprem Yönetmeliğinde (1998) verilen kat sınırlanması ve diğer konstrüktif kurallar göz ardı edilebilir.
Daha güvenilir değerler mevcut değilse, güç tükenme kayma gerilmeleri olarak kerpiç ve briket blok duvarlar için tu =50 kN / m2, tuğla ve taş duvarlar için tu = 200 kN / m2, beton bodrum duvarları tu = 750 kN / m2 ve elastisite modüllerinin oranı Ebeton duvar! Etuğla ve taş duvar = 5 olarak kabul edilebilir.

16